ندای لرستان- از
طرفی محدودیت منابع آب و خاک به دلیل موقعیت جغرافیایی و اقلیمی كشور از یک
سو و ضرورت تحقق آرمان خودكفایی در امور زیربنایی از طرفی دیگر،
بهرهبرداری بهینه از منابع آب و خاک موجود در سطح كشور را امری
اجتنابناپذیر میسازد، بنابراین مدیریت کارآمد آب برای تولید گیاهان زراعی
به خصوص در مناطق کم آب مستلزم به کارگیری روش های موثر است.
اصلاح الگوی کشت موضوع
جدیدی نیست اما بحران منابع آب و خاک سبب شده تا این مهم بیشتر مورد توجه
قرار گیرد. متاسفانه کشاورزان خودسرانه، بدون برنامه ریزی و توجه به
نیازهای بازار و شیوههای بهینه سازی کشاورزی، تنها با توجه به قیمت و
بازار فروش یک محصول، به کشت محصولی خاص میپردازند.
این اقدام کشاورزان در کنار بی برنامگی نهادهای متولی
موجب شده بازار و نحوه فروش تولیدات کشاورزی به شدت مورد تاثیر این الگوی
ناکارآمد قرار گیرد برای همین ارائه الگوی کِشتی کارآمد و موثر از جمله
مواردی است که باید مدنظر قرار گیرد. در لرستان نیز این الگو ارائه میشود
که طی سال گذشته انحرافاتی در رعایت آن دیده شده است.
اگر قرار باشد الگوی کشت در کاغذ بماند به هیچ دردی نمیخورد
عبدالرضا بازدار، رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان در این
رابطه اظهار کرد: درمورد الگوی کشت سال گذشته به خاطر رهاسازی آب سد مروک
برای کاهش سطح زیر کشت برنج تغییر زیادی نداشتیم.
وی با بیان اینکه کشت برنج در دورود اضافه شده ولی در سیب
زمینی و چغندرقند اقدامات خوبی صورت پذیرفته است، افزود: حدود 4000 هکتار
برنج در دورود کاشت شده است.
بازدار با اشاره به بحرانی بودن وضعیت چاهها در کوهدشت بیان کرد: در مسیر این چاهها باید چغندر و ذرت را ممنوع کرد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان گفت: تمام تلاش خود را
برای رعایت این الگو میکنیم و همه دستگاهها باید پای کار بیایند چراکه
قانون خاصی وجود ندارد که با کشاورز متخلف برخورد شود.
وی با تاکید بر اینکه درآمدباید با منابع برابر باشد،
ادامه داد: کشت برنج در استان پایدار نیست و یک فرد در زمان خاص اقدام به
این کار میکند درنتیجه تمام ظرفیتهای دیگر از بین میرود.
بازدار با توصیه به کشت کلزا در استان بیان کرد: کف تولید
این دانه روغنی 5 تن در هکتار بوده و نرخ تضمینی آن 3300 تومان است که با 4
دوره آبدهی، درآمد آن حدود 16 میلیون تومان خواهد بود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان خاطرنشان کرد: الگوی کشت
برای سال97-96 تدوین شده و این برنامه دو ساله است که برای سال جاری زراعی
نیز کاربرد دارد؛ در این رابطه آب منطقهای باید همکاری کند.
وی یادآور شد: در سال گذشته کشاورزانی که از الگو انحراف
داشتند را به اسم معرفی کردیم اما چون اهرم قانونی برای برخورد وجود ندارد
کار خاصی را نمیتوانیم انجام دهیم.
بازدار اظهار کرد: در کوهدشت باید 500 هکتار دانه کلزا
کشت شود اما چغندرقند کاشته اند و الگوی کشت رعایت نشده است. در این
شهرستان انحراف از کشت زیاد بود اما فرمانداری و آب منطقهای همکاری
نمیکنند.
به گفته رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان اگر قرار باشد الگوی کشت در کاغذ بماند به هیچ دردی نمیخورد.
شاخص‌های اقتصادی در الگوی کشت باید به گونه‌ای تعیین
شوند تا با انتخاب نوع محصول همراه با افزایش بهرهوری از منابع موجود(آب،
خاک و غیره)، حداکثر درآمد را برای کشاورزان و تولیدکنندگان به همراه داشته
باشد و کشاورزان بتوانند با افزایش درآمد و سود حاصل از فروش تولیدات،
نسبت به سرمایه‌گذاری و توسعه فعالیت‌های خود اقدام کنند و بدین ترتیب رونق
اقتصادی را در بخش کشاورزی به دنبال داشته باشد.
67 درصد انحراف از الگوی کشت داشتیم
رضا میرزایی، مدیرعامل آب منطقهای لرستان نیز با اشاره
به میزان انحراف الگوی کشت سال گذشته استان اظهار کرد: بر اساس جدول الگوی
کشت، میزان کاشت سه محصول آبدوست برنج، چغندرقند و سیب زمینی در سال زراعی
گذشته، معادل 19 هزار و 472 هکتار است که حدود 7822 هکتار یعنی 67 درصد
انحراف را نشان میدهد.
وی گفت: در کوهدشت با کارخانه قند اصفهان قرارداد 200 هکتار چغندرقند بسته شده و برای سال 97-96 این مقدار 500 هکتار بوده است.
میرزایی گفت: با توجه به وضعیت نامناسب منابع آبی استان
در بخشهای مختلف آب سطحی و زیرزمینی، لازم است که الگوی جدید کشت متناسب
با ظرفیتهای آبی استان برای سال 98-97 از طرف سازمان جهاد کشاورزی تهیه و
پس از تایید شورای حفاظت از منابع آب سریعا به مراکز خدمات کشاورزی استان
ابلاغ شود.
امروزه تقریباً تمام صاحب‌نظران معتقدند که در مورد آب کشورمان
نباید بگوییم که ما با بحران مواجه خواهیم شد، بلکه در درون بحران هستیم؛
مصرف آب بیش از توان طبیعت است و اگر همین امروز تصمیمات قاطع اتخاذ و جلوی
استفاده بی‌رویه و نامطلوب از آن گرفته نشود، این سرزمین در آینده وضع
خطرناکی خواهد داشت.
برای هر شهرستان الگوی کشت مختص به آن ارائه شود
علی کورانیفر، فرماندار دورود نیز در این خصوص گفت: در
این شهرستان حدود 14 هزار تن برنج با کیفیت تولید شده که 168 میلیارد تومان
درآمدزایی داشته است.
وی بیان کرد: با توجه به شرایط آبی مساعدی که داریم افت فشار وجود ندارد.
کورانیفر با بیان اینکه برای هر شهرستان الگوی کشت مختص
به آن ارائه شود، ادامه داد: در این رابطه باید بین آب منطقه ای و جهاد
کشاورزی هماهنگیهای لازم انجام شود.
فرماندار دورود تصریح کرد: هماکنون کشت پاییزه در حال انجام است و برای آن برنامه داریم.
با توجه به قیمت بالای برنج ایرانی در بازار، کارشناسان کشاورزی
معتقدند اقناع شالیکاران به کنار گذاشتن کشت این محصول پر درآمد از طریق
ارائه بستههای تشویقی و فرهنگ سازی در خصوص آگاهی بخشی درباره تهدیدهای کم
آبی میسر است.
بعضی از کشاورزان رابطه خوبی با جهاد کشاورزی شهرستانها ندارند
اسد عبدالهی، فرماندار خرمآباد نیز در این باره بیان کرد: بعضی از کشاورزان رابطه خوبی با جهادکشاورزی شهرستانها ندارند.
وی اضافه کرد: این در حالی است که نقش اصلی در رعایت الگوی کشت را خود این ادارات بر عهده دارد.
عبدالهی گفت: در بخش بیرانوند از پل هرو تا الشتر برنج کاشت میشود و حتی داخل محیط شهرداری بیرانشهر نیز کشت شده است.
فرماندار خرمآباد با بیان اینکه این وضعیت در ازنا و
کوهدشت نیز دیده میشود، ادامه داد: باید روی آموزش کشاورزان بیشتر کار کرد
و تعامل جهاد کشاورزی با آنان بهتر شود.
با توجه به تغییرات اقلیمی و کاهش بارندگیها و انحرافاتی که در کشت
امسال استان دیده شده، بازنگری در الگوی کشت ضروری به نظر می‌رسد تا از
هدررفت منابع تولید از جمله منابع آبی جلوگیری شود. تعیین کشت جایگزین و
میزان استقبال بهره برداران از دغدغههای این طرح در راستای حفظ تولید و
تامین معیشت کشاورزان است و نباید به صورت سطحی به آن نگاه کرد.