ندای لرستان - به دنبال نوسانات افزایش قیمت ارز برخی اقلام دارویی نیز دستخوش تغییر شده‌اند و این درحالیست که دولت به صراحت عنوان کرده بود دارو ارز مبادله‌ای می‌گیرد و قرار نیست در این بخش مشکلاتی به وجود آید.
برخی از شهروندان معتقدند برای تهیه دارو یا با کمبود مواجه‌اند و یا قیمت آنها روندی افزایشی داشته است .
یک بیمار دیابتی می‌گوید: انسولین در لرستان کم است و باید آن را در تهران با قیمتی گزافی تهیه کنم .
تمایل مردم به مصرف داروی خارجی نیز موضوعی است که همیشه مورد سؤال مسئولان قرار گرفته است و این درحالیست که قیمت برخی از داروها در مقایسه با مشابه ایرانی بسیار گران‌تر است .
کمبود چند قلم دارو در لرستان
در این باره دکتر رضا سپهوند معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی لرستان اظهار کرد: در هر مقطعی کمبود دارو وجود دارد و این کمبود ممکن است در چند قلم دارو باشد و مردم نباید نگران تأمین دارو باشند .
وی با بیان اینکه قیمت دارو کنترل شده و این مهم در داروخانهها مصوب است، افزود : معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی لرستان نظارت کافی دارد و در بحث دارو فعلاً شرایط در استان عادی است .
سپهوند بیان کرد: یکی از فاکتورها در کمبود دارو این است که افرادی به دنبال نوع خارجی هستند، درصورتی‌که مشابه ایرانی آن وجود دارد .
به‌اندازه کافی داروخانه در استان وجود دارد
معاون دانشگاه علوم پزشکی لرستان بیان کرد: در حال حاضر 197 داروخانه در استان اعم از خصوصی و دولتی وجود دارد، همچنین 105 داروخانه در مراکز بهداشتی درمانی روستایی و شهرهای کوچک ارائه خدمات می‌دهند .
وی گفت: به‌اندازه کافی داروخانه در استان وجود دارد و جایی نیست که کمبود داروخانه داشته باشیم .
سپهوند با بیان اینکه از ابتدای امسال تاکنون هیچ داروخانه متخلفی نداشته‌ایم که پلمب شوند، بیان کرد: برخی داروها داروهای OTC ) ) نیازی به نسخه پزشک ندارند .
اظهارات برخی افراد در شبکه‌های اجتماعی و مجازی مبنی بر کمبود برخی داروها و افزایش قیمت و کاهش تعهدات بیمه‌ای برخی از مردم را نگران کرده است،
دسترسی به دارو آنقدرها هم اوضاع وخیمی ندارد، بیشتر بیماران می‌گویند دارویی که پزشک برایشان تجویز کرده را بدون هیچ دردسری تهیه می‌کنند اما عده دیگری هم از قیمت گران دارو، پوشش ندادن بیمه‌ها و دسترسی سخت به دارو معترض هستند .
ضعیف شدن بنیه اقتصادی شرکت‌های دارویی
در این باره دکتر علی خوارزم کیا داروساز بالینی گفت: نوسانات قیت دلار روی دارو را در سال‌های 90 تا 92 تجربه کردیم و این درحالی بود که در این برهه زمانی دارو جزو موارد تحریمی نبود اما بخاطر فرآیندهایی که روی سیستم بانکی، حمل و نقل، گمرک، مواد اولیه، بسته بندی و سایر موارد مرتبط با دارو تاثیر گذاشته بود کمبود را احساس کردیم .
وی اضافه کرد: در حال حاضر تحریم‌ها شدیدتر از دوره قبل است و تاثیراتی گذاشته که شرکت‌ها نه بخاطر تحریم بلکه به خاطر ضعف بنیه اقتصادی با مشکلاتی مواجه شوند .
خوارزم کیا گفت: داروهای مربوط به بیماری‌های خاص که از محل ارز مرجع و دولتی تامین و تهیه می‌شوند ،طبیعتاً با توجه به شرایط موجود نباید تحت تاثیر نوسانات قیمت ارز قرار گیرند و گران شوند.
وی بیان کرد: برخی اقلام دارویی که جزو مکمل‌های غذایی و ویتامین‌ها هستند و حیاتی نبوده، در تأمین آنها ممکن است از ارز آزاد و بازار ثانویه تامین شود که نهایتا قیمت نهایی تغییر خواهد کرد.
مشکلات و شرایط فعلی وضعیت دارو به بازار و نوسانات ارز ارتباطی ندارد
این متخصص فارماکوتراپی بیان کرد: مشکلات و شرایط فعلی وضعیت دارو به بازار و نوسانات ارز ارتباطی ندارد بلکه به فرآیند واردات و انتقال دارو از کشورهای تولید کننده و مواردی همچون محدودیت های مالی و بیمه ایی حمل و نقل مواد اولیه ساخت دارو، مشکلات ارتباط و نوع همکاری برخی شرکت‌ها که سهامدار اصلی آنها آمریکایی هستند و یا تحت تأثیر تحریم تصمیمات جدید اتخاذ می‌کنند ارتباط دارد .
در تهیه برخی داروهای خاص( شیمی درمانی و پیوندی) وزارت بهداشت نقش مستقیم دارد
خوارزم کیا عنوان کرد: موارد فوق ممکن است منجر به کمبود دارویی در بازار شود و هنگامی که تقاضا بیشتر از عرضه باشد وضعیت ارائه خدمات دارویی را خارج از ضوابط قانونی تحت تأثیر قرار می‌دهد.
این مدرس دانشگاه علوم پزشکی لرستان گفت: اینکه گفته می‌شود برخی داروخانهها عرضه دارو را کاهش داده تا قیمت‌ها تغییر کند و به سود بیشتری برسند درست نیست، چرا که معمولاً نگهداری و انبارش داروها در داروخانهها حجم مشخصی دارد و خیلی نمی‌تواند تاثیر گذار باشد.
وی ادامه داد: اما این موضوع در خصوص شرکت‌های توزیع دارویی نمود بیشتری دارد، چون گنجایش انبار بیشتری دارند بنابراین سوءاستفاده از شرایط بازار ممکن است اتفاق بیافتد ولی درصورت نظارت کافی محتمل نیست.
این متخصص فارماکوتراپی اضافه کرد: در تهیه برخی داروهای خاص( شیمی درمانی و پیوندی) سیاست‌گذاری وزارت بهداشت نقش مستقیم دارد و اجازه نمی‌دهد عرضه این داروها با کمبود مواجه شود.
خوارزم کیا در خصوص تولید داروهای ساخت داخل تصریح کرد: در بخش داروهای خاص و شیمی درمانی ممکن است به خاطر حمایت از تولید داخل و کیفیت برابر با برند اصلی، نوع خارجی که در داخل تولید می‌شود، منجر به کاهش واردات آن شود و اصلاً ارز مرجع به آنها اختصاص داده نشود و این موضوع منجر به کمبود برند خارجی شود، چون ممکن است از طریق ارز آزاد تهیه شود این مساله می‌تواند سبب افزایش قیمت شود.
ضرورت ایجاد شعبه اصلی شرکت‌های دارویی در استان
این استادیار دانشگاه علوم پزشکی لرستان افزود: مشکلی که در بحث توزیع داروها در استان وجود دارد این است که اکثر شرکت‌های دارویی در استان توان فروش و توزیع ندارند و شعبه‌های از همدان، کرمانشاه و ایلام این مهم را انجام می‌دهد و این درحالیست که زیرمجموعه یک استانی قرار می‌گیرید در سهمیه‌بندی و توزیع به لحاظ سرعت عمل در توزیع و هم حجم داروهایی که مختص استان بوده مشکلاتی به وجود می‌آید .
وی خاطرنشان کرد: اگر شعبه اصلی شرکت‌های دارویی در استان وجود داشته باشد طبیعتاً کیفیت و عملکرد بهتر خواهد بود که حل این مهم ضروری به نظر می‌رسد .
این مدرس دانشگاه علوم پزشکی لرستان یادآور شد: در مورد سایر کمبودها و کسری‌ها، مرجع اعلام نظر و تصمیم‌گیری‌ها معاونت غذا و داروست .
یکی از چالش‌های بالا رفتن قیمت تمام شده دارو بسته‌بندی داروست
خوارزم کیا با بیان اینکه متاسفانه در بحث تولید دارو در داخل کشور ممکن است این به ذهن افراد متصور شود که صفر تا صد دارو را خودمان تولید می‌کنیم در حالیکه مانند صنعت خودروسازی که تولید داخل است، اما مواد اولیه و برخی ملزومات نیازمند بازار خارجی بوده، دارو هم متاثر از این قضیه است، تاکید کرد: در تولید یک سری مواد اولیه بسته‌بندی در چند سال اخیر رشد داشتیم ولی عمدتاً باز وابستگی وجود دارد چراکه دستگاه‌های بسته‌بندی و دارویی تراز اول وارداتی هستند و این سبب شده در بحث ماده اولیه دارو و کاغذ بسته‌بندی با مشکلاتی مواجه شویم و حتی ممکن است این امر منجر به ایجاد وقفه در چرخه تولید صنایع دارویی شود و آنان تولید نتوانستید بسته‌بندی انجام دهند.
ضعیف شدن سیستم اقتصاد داروخانهها به خاطر طلب از سازمان‌های بیمه‌گر
این متخصص فارماکوتراپی با بیان اینکه مشکل دیگری که وجود دارد سیکل معیوب صنعت داروسازی است، خاطرنشان کرد: عمده شرکت‌های دارویی سهامدار زیرمجموعه سازمان تأمین اجتماعی هستند و این شرکت‌ها محصولات خود را از طریق شرکت‌های توزیع کننده به فروش می‌رسانند، که عمده این شرکت‌ها از بیمارستان‌ها و مراکز دولتی و مصرف کننده طلبکارند؛ از طرفی مراکزی که داروها را مصرف می‌کنند(بیمارستا‌ها و داروخانهها) از سازمان‌های بیمه طلب دارند و اینجاست که چرخه‌ای معیوبی ایجاد شده که همه به هم بدهکارند و در نتیجه نقدینگی کاهش یافته است.
این استادیار دانشگاه علوم پزشکی لرستان عنوان کرد: از طرفی شرکت‌ها نمی‌توانند پول‌های خود را از بیمارستان‌ها و داروخانهها دریافت کنند چرا که از سازمان‌های بیمه‌گر طلب دارند و طبیعتاً این شرکت‌های تولید کننده هم با چالش مواجه شوند.
خوارزم کیا با بیان اینکه سیستم اقتصاد داروخانهها به خاطر طلب 7 تا11 ماهه از سازمان‌های بیمه‌گر ضعیف شده است، یادآور شد: هنگامیکه بنیه اقتصادی داروخانهها ضعیف شود توانایی مانور اقتصادی آنها هم کمتر و تقاضای دارویی ضعیف می‌شود و آنان دیگر رغبت به تهیه داروهای خارجی نمی‌کند و رفته رفته داروهای بی‌کیفیت و ارزان‌تر وارد چرخه می‌شود.
افزایش قیمت دو تا سه برابری "بسته‌بندی" داروها، به دلیل بالا رفتن نرخ ارز که در برخی موارد نیز منجر به کمبود بسته‌بندی‌های دارو شد، یکی از دغدغه‌های این روزهای داروسازان است؛ موضوعی که وزارت بهداشتی‌ها با پیگیری دریافت سهمیه ارز دولتی برای برخی موارد جانبی دارو، به دنبال رفع آن هستند .
عدم پرداخت به موقع مطالبات و مشکلات شرکت‌های دارویی
در این باره دکتر بهرام دلفان دانشیار داروسازی دانشگاه علوم پزشکی لرستان با بیان اینکه در خصوص کمبودها و نوسانات دارو از زمانی که دانشجوی داروسازی شدم ( 30 سال پیش) تا حالا این نوسانات کم وبیش بوده و هیچ‌گاه بطور کامل برطرف نشده است، اظهار کرد: علت این نوسانات در وحله اول به فقدان برنامه‌ریزی ، عدم اشراف کامل بر وضعیت موجود و نیازهای بازار دارویی کشور برمی‌گردد .
وی عنوان کرد: قاچاق دارو بعلت ارزان بودن و همچنین انتظار برای افزایش قیمت در چرخه تولید و توزیع می‌تواند از دیگر دلایل باشد .
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی لرستان گفت: عدم پرداخت به موقع مطالبات از سوی بیمه‌ها فشار زیادی بر شرکت‌های تولید کننده وارد می‌کند و قطعا آنان در تهیه مواد اولیه با مشکل مواجه خواهند شد .
طرح تحول و آسیب دیدن صنایع دارویی
دلفان با انتقاد از اینکه صنایع داروسازی که از نقاط قوت صنعت کشور بودند در طرح تحول آسیب دیدند و این آسیب‌ها بتدریج خود را نشان خواهد داد، تصریح کرد: داروخانه ها بعنوان خط اول نتوانستند مطالبات خود را بموقع از بیمه‌ها دریافت کنند و در نتیجه مطالبات شرکت‌های پخش پرداخت نشده و در نتیجه شرکت‌های پخش دارو هم نتوانستند مطالبات تولید کنندگان را پرداخت کنند و این چرخه بجای رونق پسرفت داشته است .
این دانشیار داروسازی خاطر نشان کرد: از طرفی ارز 4200 تومانی فقط برای مواد موثره بوده در حالیکه موادجانبی و بسته بندی از ارز آزاد استفاده می کنند در نتیجه جلوگیری از افزایش قیمت منطقی به کمبودها دامن می‌زند .
پرداخت مطالبات دارویی در اولویت دانشگاه‌ها نیست
دلفان بیان کرد: پرداخت مطالبات دارویی در اولویت دانشگاه‌ها نبوده است و این مشکلات مالی ایجاد کرده است .
این مدرس دانشگاه علوم پزشکی لرستان یادآور شد : درست است که 95 درصد داروها ساخت داخل است اما بسیاری از مواد اولیه و جانبی انها وارداتی است .
این گفته‌ها درحالیست که دکتر ایرج حریرچی، معاون وزارت بهداشت درباره امکان قرار گرفتن وسایل جانبی دارو مانند بسته‌بندی در لیست کالاهایی که ارز 4200 تومانی می‌گیرند، گفته بود: در حال حاضر ارز 4200 تومانی فقط برای دارو و مواد اولیه داده می‌شود در عین حال پیگیریم برای برخی موارد جانبی دارو هم سهمیه اختصاص دهیم و اگر بتوانیم برای آنان ارز بگیریم .
تخصیص 3.5میلیارد دلاری اعتبار برای واردات دارو و مواد اولیه
در این باره مجید کیانپور نماینده مردم
دورود و
ازنا در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: وزیر بهداشت در مورد سامان دادن به وضعیت دارو کارهای خوبی را در دست اقدام دارد .
وی ادامه داد: یکی از این اقدامات در نظر گرفتن 3.5 میلیارد دلار اعتبار برای واردات دارو و مواد اولیه است .
دولت قطعا وضعیت بازار دارو را متعادل‌تر خواهد کرد
کیانپور تصریح کرد: دولت قطعا وضعیت بازار دارو را متعادل‌تر خواهد کرد و حتی تفاوتی که بین قیمت دولتی و آزاد وجود دارد برطرف خواهد شد .
نماینده مردم
دورود و
ازنا در مجلس شورای اسلامی گفت: دکتر هاشمی با درایت و نظارتی که دارد مساله دارورا در کشور حل خواهد کرد .
با نوسانات نرخ ارز، چندی پیش دارو جزو دسته کالاهای گروه یک قرار گرفت و مواد اولیه آن با نظری که هیات دولت و وزیر بهداشت داشتند، با نرخ ارز 4200 تومانی تهیه می‌شود، اما موضوعی که در این حوزه مستتر است و مورد توجه قرار نگرفته، این است که در تهیه دارو فقط تامین مواد اولیه مهم نیست، بلکه باید نسبت به تامین بسته‌بندی، صنایع پکیج دارو و سایر مواد مورد نیاز صنایع داروسازی مانند پرکننده‌ها نیز توجه داشت .