بزرگنمايي:

ندای لرستان- دیار کهن لرستان علاوه بر ظرفیت‌های متنوع گردشگری، برخوردار از جاذبه های طبیعی منحصر به فرد و بیشماری است که صحنه های بینظیر طبیعی را در ذهن هر گردشگری ثبت می‌کند.

هر کدام از جاذبه‌های آبشارهای خروشان، چشمه ها، کوه های سربه فلک کشیده، رودخانه‌ها، تالاب‌ها جنگل ها و مراتع، ارتفاعات و چشم اندازهای بی نظیر و غارهای طبیعی دنیایی بی انتها از جاذبه های طبیعی در جای جای این استان گردشگری است.

آب و هوای چهار فصل این استان علاوه بر فرصت بهره گیری ازطبیعت منحصر به فرد این استان ظرفیت قابل توجهی در جذب گردشگر و تجربه جاذبه‌های متنوع را در این استان رقم می زند.

آبشارهای زیبایی همچون نوژیان، بیشه، وارک، شوی، آب سفید، چکان، سرکانه و افرینه، روخانه های فصلی و دائمی، تنها نمونه‌هایی از این ظرفیت خدادادی هستند که منظره زیبا و چشم نوازی را به خود اختصاص داده‌اند.

**سفیدکوه لرستان؛ تنوع کم نظیر گونه های جانوری و آبشارهای فصلی
منطقه حفاظت شده سفیدکوه با مساحت 69 هزار 500 هکتار واقع در شهرستان خرم آباد در بین عرض های جغرافیایی 33 درجه و 29 دقیقه و طول جغرافیایی 33 درجه و 19 دقیقه در ناحیه ای کوهستانی با تنوع زیستی بالا، چشم اندازهای زیبایی از جنگل و مراتع کوهستانی ورودهای پر آب در سلسله جبال زاگرس واقع شده است.
در سال 1347 منطقه سفیدکوه به عنوان منطقه شکارممنوع تحت حفاظت قرار گرفت و سپس طی مصوبه شماره 124 شورای عالی محیط زیست (کمیسیون زیر بنائی دولت) در سال 1369 به عنوان منطقه حفاظت شده سفیدکوه به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوسته است.
از میوه های بهاره سفیدکوه می‌توان به چاقله بادام و پسته وحشی بانام محلی (قلنگ) و آلوچه اشاره کرد، همچنین از گیاهان دارویی بهاره می‌توان سرخ پا، پونه وحشی، انشک، گل پر، چای کوهی بانام محلی (گل کنه)، آویشن بانام محلی (ازگو)، بومادران بانام محلی (برنج داس) گل ختمی بانام محلی (هیرو) موسیر بانام محلی (ذیل) و ملیم اشاره کرد.
سفیدکوه لرستان با داشتن 138 گونه جانوری یکی از زیستگاه های با ارزش جانوری غرب ایران محسوب می‌شود و با تنوع 272 گونه گیاهی یکی از مکان های غنی کشور ازنظر پوشش جنگلی و گیاهی است.

*** میرملاس غار باستانی 12 هزار ساله لرستان
یکی دیگر جاذبه‌های منحصربفرد تاریخی و گردشگری لرستان، غار باستانی و 12 هزار ساله میرملاس کوهدشت است که نقاشی‌های موجود در این غار به گفته کارشناسان و متخصصان باستان شناسی در ردیف آثار موجود در غارهای کرکس و لاسکو فرانسه قرار دارد و نماد یکی از کهن‌ترین آثار و نشانه‌های زندگی انسان اولیه در کره خاکی است.
این سکونت گاه باستانی در حقیقت به عنوان آیینه‌ای از زندگی انسان‌های اولیه و خلق و خوی آنهاست و نقوش صخره‌ای میرملاس از جمله آثار بی نظیر موجود در کشور است که نشان از دیرینگی و قدمت چندین هزار ساله این دیار دارد.
غار میرملاس در کوه سرسرخین در فاصله 15 کیلومتری شهر کوهدشت واقع شده که به مرور زمان دستخوش تغییرات طبیعی شده، مملو از نقوشی است که در دو طرف غار و بروی دیوارسایبان حک شده است.
براساس بررسی‌های باستان شناسان این آثار مربوط به 12 هزار سال پیش است که از سوی انسان‌های اولیه به تصویر کشیده شده هرچند که به دلیل کم توجهی در نگهداری و قرار گرفتن در معرض عوامل طبیعی و انسانی، تاحدودی از بین رفته است.

***غار کوگان نمونه ای دیدنی از معماری صخره‌ای در لرستان
غار منحصر به فرد کوگان یکی دیگر از معدود غارهای مصنوعی لرستان است که به دست انسان در دوران مربوط به اشکانی (پارتی) در دل کوهستان‌های این استان به وجود آمده است که مساحت کلی فضاهای تعبیه شده در آن به حدود 281 متر مربع می‌رسد.
این غار دژ مانند که تمام آن با حجاری‌های طاقت فرسا به وجود آمده به استناد سکه‌هایی که در اطراف آن به دست آمده به دوره اشکانیان تعلق دارد و طی قرون متمادی به عنوان یک محل سکونت دایمی مورد استفاده قرار گرفته است.
غار کوگان در 45 کیلومتری خرم آباد مرکز استان لرستان قرار دارد.

**آبشار نوژیان یکی ازمرتفع ترین آبشارهای ایران
این آبشار در 51 کیلومتری جنوب شرقی خرم آباد در بخش پاپی به ارتفاع 95 متر و عرض تاج پنج متر است.
آبشار نوژیان چهل و ششممین اثر ملی است که توسط سازمان میراث فرهنگی در 27 اسفند 1387 در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفت.
گردشگاه جنگلی نوژیان بالای کوه تاف قرار دارد که در کوه تاف انواع گیاهان دارویی می رویند و دارای طبیعتی زیبا و دیدنی است.
مردم و گردشگران زیادی برای تماشای این آبشار و برای جمع آوری گیاهان دارویی به این ناحیه می آیند.
دسترسی به این آبشار ازطریق مسیر الیگودرز به شول آباد امکان پذیر است که بهترین راه رسیدن به آبشار چکان از طریق جاده شوسه مورزرین- شول آباد و بهارکار است و راه دیگر که آسفالت است از طریق خرم آباد، سپیددشت، شول آباد می‌باشد.[

**تونل برفی ازنا
تونل برفی به صورت طبیعی در برف و یخ‌های دامنه زیبا و سربه فلک کشیده اشترانکوه در منطقه کمندان شهرستان ازنا بوجود آمده است که طول این تونل بیش از 800 متر و ارتفاع آن از کف تونل تا سقف بین 2/5 تا 3 متر می‌باشد.
این شگفتی بی نظیر حاصل انباشته شدن هزاران تن برف در سال های متمادی در ازنادره در اشترانکوه است.
دره‌ای زیبا واقع در روستای کمندان ازنا که هر ساله بر اثر ریزش بهمن های سهمگین درون آن توده‌ای از برف تشکیل می‌شود و پس از جاری شدن آب ناشی از ذوب برف ها در فصل بهار، تونلی بسیار زیبا در آن به وجود می آید.

**دریاچه گهر نگینی درخشنده در زاگرس
دریاچه گهر یکی از زیباترین دریاچه های ایران زمین در شهرستان دورود واقع شده است که در میان رشته کوه اشترانکوه در استان لرستان با ارتفاع 2350 متر از سطح دریا واقع شده است.
عمق تقریبی گهربزرگ حدود 30 متر و 100 هکتار مساحت دارد.
این دریاچه از لحاظ زیست بوم و محیط طبیعی اهمیت زیادی دارد و به علت نداشتن جاده چندان مناسب تا حد زیادی از خرابی و آلودگی به دست انسان به دور مانده است.

***غار وقت و ساعت، پدیده نادر طبیعت
غار وقت و ساعت یکی از پدیده های شگفت انگیز طبیعت است که در 20 کیلومتری جنوب شهر دورود و محدوده ایستگاه راه آهن چم چید قرار دارد.
این غار در نزدیکی دره‌ای زیبا به نام دره نگار که از آب رودخانه گهر سرچشمه می گیرد و فضای آن از کانی های آهکی به عرض 7 متر، طول 20 متر و ارتفاع 8 متر تشکیل شده است.
آب چشمه وقت و ساعت در تواتر زمانی حدود یک ساعت قطع و وصل می‌شود، به گونه ای که پس از یک ساعت قطع آب دوباره از درون چشمه به آهستگی جریان می‌یابد و چشمه به اوج آبدهی می‌رسد، سپس میزان آب دهی کم شده و بار دیگر کاملاً قطع می‌شود.

***آبشار بیشه، زیباترین آبشار کشور
بیش از 50 آبشار بزرگ و کوچک در پهنه استان لرستان وجود دارد که بخش عمده ای از این آبشارها در مسیر رودخانه‌های این استان قرار گرفته اند که یکی از این آبشارهای بسیار زیبا ودیدنی آبشار بیشه است.
این آبشار در بخش پاپی از توابع خرم آباد واقع شده و آب و هوای مناسب و سرسبزی اطراف آبشار و چشم انداز کوه‌های اطراف سالیانه پذیرای مهمانان و مسافران زیادی از مناطق مختلف کشور است.
فاصله این آبشار تا شهرستان دورود که یکی از مسیرهای ارتباطی آن است 30 کیلومتر است و امکان برقراری ارتباط در این مسیر فقط از طریق راه آهن میسر است و راه ارتباطی آن با خرم آباد از طریق ایستگاه سپیددشت می‌باشد.
ارتفاع آبشار بیشه 48 متر تا نقطه برخورد با زمین و 10 متر نیز از آنجا تا وصل شدن به رودخانه سزار است.
این آبشار در موقعیت عمومی استان، در منطقه‎ای کوهستانی و دامنه‎های رشته کوه زاگرس قرار گرفته است، در شرق آبشار تپه‎های کلاه کوه و در شمال کوه ازگن، به آن مشرف هستند.
همجواری این آبشار با چندین مجموعه زیبا همچون جنگل های پهناور بلوط، روستای زیبای بیشه و چشم انداز ایستگاه راه آهن بیشه و از طرفی هوای خنک و با طراوت، سرسبزی و شادابی کوه‌های بلند و دلنشین، بیشه را به یک منطقه دیدنی و جذاب برای گردشگران تبدیل کرده است.
مسیر دسترسی به آبشار بیشه از طریق راه آسفالته از خرم آباد به طول 65 کیلومتر واز کنار ایستگاه قطار می گذرد که برای رسیدن به آن باید مقداری پیاده روی کرد تا به آبشار رسید.
در پائین ایستگاه و در دل درختان بلند جویبارهای صاف و زلال، اقامتگاه های چوبی و زیبائی در اختیار گردشگران قرار می گیرد.

***تالاب های لرستان
تالاب‌های 11 گانه شهرستان پلدختر از جمله دیگر جاذبه‌های طبیعی لرستان هستند که به ویژه در فصل بارندگی زیبای خاصی به منطقه می‌بخشند و علاوه بر این، تالاب‌ها مامن و زیستگاهی مناسب برای انواع پرندگان، آبزیان و پرندگان بومی ومهاجر می‌باشد.
در این میان هفت تالاب در منطقه آهکی در شرق رودخانه کشکان کبیر کوه قرار دارند و همچنین تالاب بیشه دالان در جنوب شهرستان بروجرد وتالاب سیلاخور در شمال غربی شهرستان دورود قرار دارد.
تالاب‌های تکانه، بلمک، لفانه، پی که و تالاب کبور از جمله تالابهی فصلی و دائمی لرستان هستند که هر ساله با وجود پرندگان و آبزیان در منطقه، حیات وحشی زیبا و دل انگیز را به تصویر می کشند.

*** شیرز؛ دره‌ای حیرت انگیز در کوهدشت
دره حیرت انگیز شیرز با جاذبه‌های گردشگری بکر و شگفت انگیز، چشمه‌ها، آبشارها و درختان وحشی پر میوه اش در بخش زردلان و در منطقه‌ای به نام اولاد قباد شهرستان کوهدشت قرار دارد که دارای طبیعتی زیبا، چشمه‌های جاری با آب فراوان، صخره های تندوتیز و میوه های وحشی فراوان است.
در این تنگه شگفت انگیز درخت های کوهی میوه از جمله انگور، انجیر و گلابی وجود دارد، مجسمه ها و آثار تاریخی منحصربه فردی در غارهای این تنگه کشف شده است که نشان از تاریخ کهن این دیار دارد.
آب وهوای سرد و کوهستانی این منطقه پوشش گیاهی و جنگلی بکری به وجود آورده و از پوشش جانوری خوبی برخوردار است که عظمت طبیعت را می‌توان در دل این تنگه دید و با تمام وجود به آرامشی عجیب رسید.
کوه ها، صخره های منحصربه فرد، پوشش گیاهی و جنگلی زیبا، طبیعت دل انگیز و آبشارهای متعدد که از دل این تنگه بیرون می آید زیبایی خاصی به این دره تنگ و صخره‌ای بخشیده است.

***دریاچه فیروزه ای کیو خرم‌آباد
این دریاچه به عنوان تنها دریاچه درون شهری ایران یکی از منحصربه فردترین و زیباترین دریاچه‌های خود جوش استان لرستان و غرب کشور است که در شمال غربی شهر خرم‌آباد و در کنار بوستانی به همین نام واقع شده است و آب این دریاچه از سرچشمه‌های موجود در مخمل‌کوه از طریق چشمه‌های کف دریاچه تامین می‌شود.
مساحت دریاچه کیو حدود هفت هکتار و عمق آن در نقاط مختلف دریاچه بین سه تا هفت متر متغییر است و این دریاچه مکان زیبایی برای تفریح خانواده‌ها و جوانان برای قایق‌سواری و انجام ورزش‌های آبی است.
کیو در گویش لری مردمان خرم‌آباد به معنی رنگ کبود و آبی تیره است و دلیل نامگذاری آن به نام کیو نیز به خاطر رنگ دریاچه به هنگام پرآبی است که به دلیل زلالی آب و وجود گونه‌های گیاهی در آن رنگ کبودی را به خود می‌گیرد.
این دریاچه از ارزش‌های توریستی درون شهری برخوردار است و به لحاظ ویژگی‌های خاص خود می‌تواند به عنوان یکی از مراکز جذب توریست تبدیل شود.
در کنار این دریاچه امکانات تفریحی، شهربازی و چشم‌انداز زیبایی وجود دارد، دریاچه نیلی رنگ کیو به شهر جلوه خاصی داده و در کنار جاذبه‌های تاریخی فراوان در دره خرم‌آباد و چشمه‌های پر آب خرم اباد را در ردیف یکی از شهرهای زیبای توریستی قرار داده است.
این دریاچه علاوه بر زیبایی‌های چشمگیر، زیستگاهی مناسب برای جانوران آبزی و پرندگان بومی و مهاجر نیز است، در حال حاضر، شرایط دریاچه طبیعی کیو به گونه‌ای است که سطح آب دریاچه به دلیل فعالیت چشمه‌های تامین کننده، آن به صورت لحظه‌ای در حال افزایش است و ارتفاع آب در دریاچه به سرعت افزایش می‌یابد.

***40 آبشار فصلی و دائمی در لرستان وجود دارد

معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان گفت: تنوع و تعداد جاذبه‌های طبیعی گردشگری در این استان لرستان را به سرزمین جاذبه های بیشمار طبیعی تبدیل کرده است.

مهدی بهاروند افزود: 40 آبشار دائمی و فصلی در این استان وجود دارد که برخی از آنها مانند آبشار گریت به صورت پلکانی هستند که در یک دره چندین آبشار به صورت پلکانی قرار گرفته است و در سطح کشور منحصر به فرد است.

وی اظهار داشت: آبشار های ارتفاعی مانند آبشار نوژیان با 95 متر ارتفاع، آبشار آب سفید (عروس آبشارهای ایران) به لحاظ زیبایی شناختی از دیگر ابشارهای این استان هستند.

وی ادامه داد: 200 تالاب در لرستان وجود دارد که عمدتاً در شهرستان پلدختر قرار دارند و علاوه بر جاذبه‌های طبیعی در محل زمین لغزش سیمره قرار دارند که دارای جاذبه علمی و طبیعی در سطح کشور هستند.

بهاروند به 2 دریاچه زیبای گهر و کیو در لرستان اشاره کرد و یاد آور شد: دریاچه گهر همچون نگینی در اشترانکوه قرار گرفته است و دریاچه کیو در شهر خرم آباد پذیرایی گردشگران بسیاری در استان است.

وی به چشمه‌های جاری بسیار همچون گلستان در سطح شهر خرم آباد و کهمان در سلسه اشاره کردو گفت: این چشمه‌ها ظرفیت های منحصر به فردی در جذب گردشگر در سطح استان به شمار می روند.

معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان افزود: رودخانه‌های دائمی بسیاری همچون سیمره، کشکان، کاکارضا و بختیاری از فرصت های گردشگری این استان هستند که زمینه بهرهمندی از ظرفیت پل‌های تاریخی را نیز برای استان ایجاد کرده‌اند.

وی اظهار داشت: جنگل‌ها، مراتع و ارتفاعات منحصر به فرد لرستان تفرج گاه‌های طبیعی بیسار زیبایی در این استان هستند.

بهاروند از غارهای طبیعی استان مانند غار کلماکره، کوگان و بتخانه یاد کرد و افزود: برخی از این غارها دارای ظرفیت تاریخی و طبیعی هستند.

**38 مرکز اقامتی در لرستان وجود دارد

معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان گفت: این مراکز دارای ظرفیت 1500 تخت اقامتی هستند.

وی اظهار داشت: 6 اقامتگاه بوم گردی با ظرفیت 350 تخت اقامتی ،17 مجتمع گردشگری و 29 دفتر خدماتی در این استان فعال است.

بهاروند ادامه داد: 142 واحد اقامتی از جمله هتل، مهمانپذیر، اقامتگاه بوم گردی سفره خانه‌های سنتی و مجتمع‌های خدماتی بین راهی در این استان وجود دارد که به مسافران خدمات لازم را ارائه می‌دهند.
وی افزود: 22 هتل با ظرفیت یکهزار و 705 تخت و 10 مهمانپذیر با ظرفیت 290 تخت در سطح استان لرستان فعال هستند.
وی اضافه کرد: این استان دارای 15 سفره خانه سنتی و پنج مجتمع گردشگری است و موافقت نامه اولیه برای ایجاد 9 مکان گردشگری جدید نیز در لرستان صادر شد.