بزرگنمايي:

لر آنلاین - یکی از عوامل مهم دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی پایدار، رونق صادرات است که مهمترین هدف سیاست‌گذاری در بخش تجارت خارجی را تشکیل می‌دهد.
 در اقتصاد ایران با توجه به اهمیت کاهش وابستگی اقتصاد کشور به درآمدهای ارزی حاصل از صدور نفت خام و نقش صادرات غیرنفتی در کاهش این وابستگی و نیز جایگاه آن در برنامه‌های توسعه اقتصادی کشور، بررسی عوامل تعیین کننده صادرات غیرنفتی و ارائه راهکارهای لازم برای توسعه آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است .
اقتصاددانان اهمیت ویژه‌ای برای تجارت خارجی یا همان صادرات در روند توسعه اقتصادی قائلند و از آن به عنوان موتور رشد اقتصادی نام می‌برند.
دولتمردان با توجه به شرایط فعلی باید بیش از پیش، هر فرصتی را برای توسعه صادرات غیرنفتی مغتنم بدانند چراکه رشد صادرات ضمن تقویت نظام ارزآوری موجب ایجاد اشتغال، پویایی تولید، رشد اقتصادی و موارد مشابه دیگر در جامعه می ‎ شود .
در این بین لرستان به عنوان استان کمتر توسعه یافته برای توسعه صادرات شرایطی بسیار دشوار دارد که باید مورد بررسی بیشتری قرار گیرد.
سه برند لرستانی بیش از 90 درصد ارزش صادرات را به خود اختصاص داده ‎ اند
طولابی، رئیس توسعه بازرگانی سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان در این خصوص گفت: اطلاعات تجاری استان نشان می ‎ دهد که سهم صادرات بخش کشاورزی در سبد تجارت خارجی استان نسبت به سهم آن از تولید داخلی و واردات آن کمتر است یعنی این حوزه در کشور و استان جایگاه وارداتی دارد.
وی اضافه کرد: در جهان کنونی کشاورزی بر اساس بازار تنظیم می ‎ شود و به گونه ‎ ای که قبل از برآورد نوع و میزان تولید محصول(عرضه) برآورد می ‎ شود که چقدر تقاضا(داخلی و خارجی) وجود دارد و نیازها، سلیقه و ترجیحات مصرف‌کننده چیست و سپس تولید بر اساس آن برنامه ‎ ریزی شده و فرآیند کار آغاز می ‎ شود.
طولابی با بیان اینکه برنامه‌ریزی در چهارچوب زنجیره عرضه می ‎ تواند ضمن افزایش درآمد ارزی و ارزش افزوده مسیری برای رشد و توسعه پایدار بخش کشاورزی فراهم کند، ادامه داد: 500 برند اول صادراتی ایران بیش از 84 درصد صادرات غیرنفتی کشور را انجام داده ‎ اند.
رئیس توسعه بازرگانی سازمان صنعت، معدن و تجارت بیان کرد: پتروشیمی لرستان با بیش از 120 میلیون دلار، فروآلیاژ ایران با بیش از 26 میلیون دلار و داروسازی اکسیر با بیش از 11 میلیون دلار صادرات سالانه جزو برندهای مطرح صادراتی ایران هستند.
وی با اشاره به اینکه این سه برند لرستانی جمعا بیش از 90 درصد ارزش صادرات لرستان را به خود اختصاص داده‌اند، صادرات استان را متمرکز عنوان کرد و گفت: برندسازی یک ضرورت اساسی است و برندهای برتر عمدتا واحدهای بزرگ استان هستند برای همین مداخله دولت در برندسازی ضروری است.
طولابی با بیان اینکه شاخص تمرکز صادرات ما بالا است، افزود: صادرات ما متکی به صدور منابع طبیعی و معدنی است بنابراین تجارت خارجی نسبت به سایر بخش ‎ های اقتصادی از تلاطم ‎ های سیاسی و اقتصادی بیشتر آسیب می ‎ بیند که برای مقابله با آسیب ‎ های احتمالی باید توجه بیشتری به صادرات غیرنفتی و عدم اتکا به محصولات محدود و بازارهای خاص معطوف شود.
این مسئول خاطرنشان کرد: واحدهای تولیدی استان عمدتا کوچک و متوسط بوده که در جریان بروز بحران ارزی و رکود اقتصادی در قیاس با واحدهای بزرگ بسیار آسیب ‎ پذیر هستند.
وی یادآور شد: در جریان بحران ‎ های ارزی و تحریم ‎ های اقتصادی سال 91 و 92 بسیاری از بنگاه ‎ های اقتصادی و کوچک و متوسط سهم به سمت ورشکستگی و تعطیلی رفتند که این کاهش تولید موجب شد با همین سرانه پایین صادرات بتوان از متوسط سهم نسبت صادرات به تولید ناخالص داخلی بالاتری(نسبت به میانگین کشوری) برخوردار شد زیرا صادرات را عمدتا واحدهای بزرگ انجام می ‎ دهند که مقاوم ‎ ترند.
طولابی با اشاره به مهم ‎ ترین چالش ‎ ها و مشکلات توسعه صادرات غیرنفتی، گفت: عدم توجه به موضوع ظرفیت‌سازی، مقیاس تولید در داخل( شرکت ‎ های بزرگ) و رقابت پذیری بین ‎ المللی، نبود معرفی درست برندهای داخلی، عدم تامین زیرساخت ‎ های تجاری بین ‎ المللی، تحریم ‎ ها و نوسانات شدید نرخ ارز، عدم توجه کافی به صادرات خدمات و کمبود منابع حمایتی و تشویقی تخصیصی به توسعه صادرات غیرنفتی انگیزه صادرکنندگان را کاهش داده است.
امروزه تجارت بین ‎ الملل به عنوان موتور رشد اقتصادی مورد توجه بسیاری از اقتصاددانان قرار گرفته است. پیش نیاز سیاستگذاری ‎ های موثر برای توسعه صادرات، شناخت عوامل تعیین کننده هستند. اندیشیدن تمهیداتی جهت کاهش تورم، توسعه و تجهیز کارآمد نظام آموزش، اعمال سیاست ‎ های مناسب ارزی، تخصیص بهینه نیروی کار میان بخش ‎ های مختلف اقتصادی و ایجاد تناسب منطقی در میزان مالیات ‎ های غیرمستقیم ضروری به نظر می ‎ رسد.
انتخاب لرستان به عنوان میز حبوبات و سنگ
محمدرضا صفی‌خانی، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان با بیان اینکه صادرات را افزایش دهیم به بهبود بحران ‎ های فعلی کمک کرده ‎ ایم، گفت: در همین راستا باید اهتمام ویژه ‎ ای داشت و به طور خاص کار کرد.
وی خاطرنشان کرد: سال گذشته به عنوان میز حبوبات و سنگ انتخاب شدیم که خروجی آن به صورت ملی اجرا خواهد شد.
صفی‌خانی با اشاره به نمایشگاه بین ‎ المللی استان بیان کرد: ساماندهی نمایشگاه ‎ ها بر عهده سازمان توسعه و تجارت است و هر استان حداقل باید یک نمایشگاه داشته باشد.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان اضافه کرد: در استان ‎ هایی که شرایط خوبی ندارند حداقل یک نمایشگاه وجود دارد که در لرستان نیز بخش خصوصی ورود پیدا کرده و حالت انتفاعی دارد.
وی با بیان اینکه تعرفه ‎ های این نمایشگاه ‎ ها متعارف هستند، ادامه داد: بر این اساس سازمان توسعه تجارت لیست شرکت ‎ ها را اعلام می ‎ کند.
صفی‌خانی برگزاری نمایشگاه ‎ ها در خارج از محیط نمایشگاه بین ‎ المللی را عامل ایجاد ناهماهنگی عنوان کرد و گفت: دستگاه ‎ ها برای برگزاری نمایشگاه ‎ های تخصصی می ‎ توانند درخواست خود را به سازمان ارائه کنند و بعد از بررسی مجوزهای لازم صادر می ‎ شود.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان در رابطه با هابل لجستیکی استان نیز بیان کرد: در این رابطه باید ابتدا مجاب کنیم که لرستان قابلیت آن را دارد.
ﻋﻠﯿ ‎ ﺮﻏﻢ وﺟﻮد روش ‎ ها و ﻣﺘﺪﻫﺎی ﻋﻠﻤﯽ ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ ﺣﻀﻮر در ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎه، ﯾﮑﯽ از روش ‎ هایی اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻣﺪ ﻧﻈﺮ شرکت ‎ های ﺑﺰرگ دﻧﯿﺎﺳﺖ. ﯾﮑﯽ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻣﺰاﯾﺎی ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎ ‎ ه ‎ ها ﺣﻀﻮر ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن ﺑﺎﻟﻘﻮه در ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺎزدﯾﺪ از ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎه اﺳت. هنگامی ‎ که ﺑﺎزدﯾﺪﮐﻨﻨﺪه ﯾﮏ ﯾﺎ ﭼﻨﺪ روز وﻗﺖ ﺧﻮد را ﺻﺮف ﺑﺎزدﯾﺪ از ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻗﻄﻌﺎً ﯾﮏ ﻣﺸﺘﺮی ﺟﺪی ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ‎ شود ﮐﻪ ﺑﺎ ﻋﺰم و ﺗﺼﻤﯿﻢ اﯾﺠﺎد ﯾﮏ راﺑﻄﻪ ﺗﺠﺎری ﭘﺎ ﺑﻪ ﻣﺤﯿﻂ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎه ﮔﺬارده اﺳﺖ .
نمایشگاه هر جایی نمی ‎ تواند برپا شود
مهندس طاهری، مدیرعامل شرکت نمایشگاه ‎ های بین ‎ المللی لرستان نیز گفت: علی ‎ رغم دستورالعمل ‎ های صریح سازمان توسعه تجارت برخی از دستگاه ‎ های اجرایی مجوز برگزاری نمایشگاه صادر می ‎ کنند.
وی با بیان اینکه آنها هیچ‌گونه اجازه ‎ ای برای صدور نمایشگاه ندارند، ادامه داد: مجری نمایشگاه بودن دستورالعمل دارد و هر جایی نمی ‎ تواند برپا شود چراکه بعضی از آنها عواقب بدی خواهند داشت.
طاهری خاطرنشان کرد: نمایشگاه بین ‎ المللی زیرساختی است که توسط بخش خصوصی تهیه و دنبال و توسط سازمان صنعت و معدن ممیزی می ‎ شود.
مدیرعامل شرکت نمایشگاه ‎ های بین ‎ المللی لرستان با اشاره به گرفتن مجوز سنگ توسط استان نیز بیان کرد: برای برگزاری نمایشگاه سنگ چند مجوز گرفتیم و مجری نیز انتخاب شد اما چون واحدها همراهی نکردند برگزار نشد.
وی از پیش بینی برگزاری 46 عنوان نمایشگاه تا پایان سال خبر داد و افزود: این برنامه باید در کارگروه به تصویب برسد و سپس به مزایده گذاشته می ‎ شود که بعد از دیدن صلاحیت واگذار خواهد شد.
طاهری اظهار کرد: معمولا از این تعداد 20 عنوان عملیاتی می ‎ شود که بعضی از آنها مانند نمایشگاه بهاره، شب یلدا و تابستانه بومی هستند.
باید با بخش خصوصی فعال در کشورهای مختلفی که به کالا و خدمات و یا بازار مصرفی کشور ایران نیاز دارند ارتباط برقرار کرد. ایجاد پل ارتباطی تولیدکنندگان ایرانی با مسئولان، تجار، بازرگانان و سرمایه ‎ گذاران خارج از کشور، تهیه بانک ‎ های اطلاعاتی قوی و جامع از مجموعه ‎ های فعال و توانمند کشورها، در اختیار قرار دادن بانک ‎ های اطلاعاتی کاربردی، توسعه روابط خارجی و ایجاد زیرساخت ‎ های لازم برای گسترده ‎ تر ساختن دایره ارتباطی فعالان بخش خصوصی کشور با همتایان خود در خارج از ایران، ضروری است . در این میان نقش اتاق بازرگانی از اهمیت بالایی برخوردار است.
قصد ما برگزاری سفر بی هدف نیست
مهندس خاکی، نایب رئیس اتاق بازرگانی لرستان نیز به برگزاری سفرهای خارجی و بازدید سفرا و تجاران خارجی از استان اشاره کرد و گفت: صرفا قصد ما از این سفرها برگزاری سفری بی هدف نیست.
وی با بیان اینکه تبلیغات کاری بلندمدت است و در کوتاه مدت نمی ‎ تواند نتیجه زیادی داشته باشد ادامه داد: اتاق وظیفه دارد هر دو طرف معامله را پای کار بیاورد و در این راستا اقداماتی نیز انجام داده است.
 نایب رئیس اتاق بازرگانی لرستان بیان کرد: در راستای شناسایی بازارهای هدف از سفرای این بازارها دعوت می ‎ شود و تورهای تجاری نیز برپا می ‎ شود.
خاکی افزود: از 52 دوره آموزشی که توسط اتاق برگزار شده 16 مورد در بحث چگونگی صادرات محصولات استان به خارج بوده است.
از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﺒﻠﯿﻐﺎت ﻣﯽ ‎ ﺗﻮان ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدی از اﻓﺮاد ارﺗﺒﺎط ﺑﺮﻗﺮار ﮐﺮد و آﻧﺎن را ﺑﻪ ﺧﺮﯾﺪ ﮐﺎﻻﯾﯽ ﺗﺮﻏﯿﺐ ﮐﺮد اﻣﺎ ﺗﺒﻠﯿﻐﺎت ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻓﺮوش ﺷﺨﺼﯽ ﯾﻌﻨﯽ ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺧﺮﯾﺪار وﻓﺮوﺷﻨﺪه در ﺟﻮار ﮐﺎﻻ ﻣﺆﺛﺮ و ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﺨﺶ ﻧﯿﺴﺖ. مهم ‎ ترین اﻣﺘﯿﺎز ﯾﮏ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎه ﺑﯿﻦ ‎ اﻟﻤﻠﻠﯽ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدی از ﺧﺮﯾﺪاران ﺑﺎﻟﻘﻮه را در ﯾﮏ ﻣﮑﺎن ﻣﺸﺨﺺ ﺟﻤﻊ ﮐﺮده واﯾﻦ ﻓﺮﺻﺖ را ﻧﺼﯿﺐ آﻧﺎن ﻣﯽ ‎ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﭘﯿﺎم ﻓﺮوش ﮐﺎﻻ را از ﻧﺰدﯾﮏ شنیده و رؤﯾﺖ ﮐﻨﻨﺪ و سپس ﭘﺎﺳﺦ پرسش ‎ های ﺧﻮد را درﺑﺎره آن از ﻓﺮوﺷﻨﺪه ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ .
در مجوزهایی که برای صادرات کشور اخذ می ‎ شود جای لرستان خالی است
بهزاد منصوری، مدیرکل دفتر امور اقتصادی استانداری لرستان نیز بیان کرد: در بحث نمایشگاه ‎ ها بیشتر درونگرایی داریم چراکه می ‎ خواهند درآمد ایجاد کنند.
وی کمک به صادرات را از اولویت ‎ ها عنوان کرد و افزود: در مجوزهایی که برای صادرات کشور اخذ می ‎ شود جای لرستان را خالی می ‎ بینیم.
منصوری بیان کرد: در این رابطه باید طی نشست ‎ های دقیق ‎ تر به بحث و نتیجه برسیم.
مدیرکل دفتر امور اقتصادی استانداری لرستان با اشاره به اینکه صادرات حبوبات را در دستور کار قرار داده ‎ ایم، گفت: از این طرح در سازمان توسعه تجارت دفاع کرده ‎ ایم و خصوصیات کلی آن در 9 طرح بیان شده است.
وی ادامه داد: همچنین در این رابطه تجربه 55 ساله 180 و 35 ساله 8 کشور را بررسی کردیم.
منصوری اظهار کرد: 12 محصول را در دنیا اسکن کردیم و 4 مورد که قابلیت کشت در کشور و استان را دارند مشخص شده ‎ اند.
مدیرکل دفتر امور اقتصادی استانداری لرستان تصریح کرد: با همین تولید فعلی دو بازار هدف هند و پاکستان را داریم که علاقه ‎ مندیم ورود پیدا کنیم.
وی خاطرنشان کرد: مجوز اختصاصی نمایشگاه حبوبات برای کشور در استان گرفته ‎ ایم که قرار است چند دوره نمایشگاه در تهران برگزار کنیم.
منصوری بیان کرد: این طرح یک طرح زنجیره ارزشی بوده و به عنوان ظرفیت صادراتی می ‎ توانیم روی آن کار کنیم.
تردیدی نیست که بازرگانی خارجی از ارکان سیاسی اقتصاد هر کشور محسوب می ‎ شود. در این زمینه صادرات نقش اساسی و تعیین کننده را در استقلال و تعالی اقتصادی دارد و سیاست توسعه صادرات بخشی از سیاست بازرگانی خارجی کشورها را تشکیل می ‎ دهد که دست یابی به آن مورد نظر تمام کشورها است. اهمیت صادرات غیرنفتی برای کشور ما بر هیچ کس پوشیده نیست. صادرات محصولات کشاورزی نقش عمده ‎ ای در صادرات غیر نفتی داشته و صادرات این بخش نسبت به بخش ‎ های دیگر از ثبات بیشتری برخوردار است .
لزوم اجرای هاب لجستیکی در لرستان
گودرز امیری، معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری لرستان نیز اظهار کرد: در راستای برگزاری نمایشگاه‌ها باید کمیته نمایشگاهی متشکل از جهادکشاورزی، میراث فرهنگی، استانداری و اتاق‌های بازرگانی و اصناف وجود داشته باشد تا روی نرخ تعرفه‌ها و تعیین نوع نمایشگاه‌ها نظر بدهند.
وی با بیان اینکه نمایشگاهی که برگزار می‌شود باید هزینه‌های آن تعیین شوند، افزود: خیلی از واحدهای تولیدی به دلیل نرخ بالای این نمایشگاه‌ها نمی‌توانند در آنها شرکت کنند.
امیری با اشاره به تعیین میز صادرات سنگ و حبوبات برای استان گفت: انتظار داریم شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی استان برای این دو، نمایشگاه رایگان برگزار کند و همکاری لازم را در اجرای هر چه بهتر آنها داشته باشد.
معاون استانداری لرستان برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی خارج از محیط نمایشگاه را به شرط صدور مجوزهای لازم بلامانع عنوان کرد و ادامه داد: دستگاه‌های اجرایی می‌توانند در این راستا اقدام کنند.
وی به برگزاری سفرهای خارجی اشاره کرد و افزود: اتاق بازرگانی نتیجه این سفرها و میزان ارزآوری آنها را به صورت مکتوب اعلام کند چراکه مورد نقد هستند و باید میزان سود آنها بیان شود.
امیری با بیان اینکه به نظر می‌رسد که تابحال این سفرها بی‌نتیجه بوده‌اند، گفت: هم‌اکنون در قرن 21 قرار داریم و باید قبل از هر کاری با برنامه‌ریزی اقدام کنیم.
معاون استاندار لرستان با اشاره به اینکه دو سال است دستورالعمل هاب لجستیکی در کل کشور ابلاغ شده است، بیان کرد: این مکان در راستای تسریع و ارزانی حمل و نقل موثر است برای همین باید ظرف یک ماه آینده با همکاری سازمان صنعت و معدن، اداره کل راهداری، راه و شهرسازی و استانداری مکان‌های مورد نظر شناسایی و مشخص شوند.
وی با بیان اینکه جلسات توسعه صادرات باید بهینه‌تر برگزار شوند، گفت: یکی از وظایف اتاق بازرگانی شناسایی محصولات و خدمات با قابلیت صادرات و بازار هدف ‌آنها است که انتظار داریم ظرف یک تا سه ماه آینده این کار انجام شود.
امیری بر لزوم تهیه سند صادرات محصولات کشاورزی تاکید کرد و ادامه داد: با توجه به تغییرات و نوسانات حوزه صادرات و واردات امکان تغییر در نوع کالاها وجود دارد؛ ممکن است موردی که فکرش را هم نمی‌کردیم حال صادرات اول ما شود برای همین بررسی بیشتری در این رابطه باید صورت گیرد.
این مسئول با تاکید بر لزوم استاندارد سازی کالاهای صادراتی گفت: باید متناسب با این موضوع برنامه‌ریزی کرده و صادرات خود را توسعه دهیم.
وی بیان کرد: همچنین لیست مواد و تجهیزاتی که برای تولید نیاز داریم را باید تهیه کرد تا هر چه سریع‌تر تامین شوند.
هر کشوری که بخواهد روی پای خود بایستد باید تولیدات داخلی را در عرصه بین ‎ الملل به رقابت بگذارد تا به هدف اصلی خود برسد و این همه جز با صادرات پایدار میسر نمی ‎ شود. گرچه صادرات و توسعه اقتصادی مبتنی بر صادرات در هر کشور به مجموعه رویکردها، قوانین و برنامه ‎ ریزی توسعه صادرات یک کشور وابسته است. اهمیت و ضرورت حضور کالاهای ساخت یک کشور در بازار جهانی و فضای اقتصاد بین ‎ المللی از مهم ترین عوامل توسعه است که نقش صادرات در این بین به اندازه ‎ ای مهم است که بسیاری از کارشناسان، صادرات را تنها مسیر موفق به توسعه اقتصادی یک کشور در بازار جهانی می ‎ دانند . لرستان دارای ظرفیت ‎ های بالقوه ‎ ای برای صادرات است که باید بالفعل شوند در همین راستا نیاز به همت مسئولین استانی است که با عزمی جهادی لرستان را به این سو حرکت دهند.