بزرگنمايي:

لر آنلاین - ماهنامه جهش نو در مطلبی با عنوان بیکاری لرستان، ریشه‌ها و راهکارها نوشت: یکی از علل مهم مزمن شدن درد بیکاری توجه نداشتن به ریشه بیکاری است، کسر زیادی از مردم استان تصور می‌کنند بجز لرستان که در کوره سوزان بیکاری و فقر می‌سوزد، مابقی ایران در اشتغال کامل و رفاه بسر می‌برند.
در ادامه این مطلب آمده است: حال آنکه بیکاری معضلی مزمن و همه گیر در کشور است، تنها تفاوت در کم و زیاد بودن آن در استان های مختلف است، و البته استان های محرومی مثل لرستان، ایلام، سیستان، کرمانشاه در سال های طولانی بعد از انقلاب متاسفانه همواره سهمشان از بیکاری بیش از استان های برخوردار بوده و تا آینده نامعلومی بی تردید چنین خواهد بود.
بنابراین برای درک بهتر ریشه بیکاری و ارائه راهکار باید بین دو موضوع جو حاکم بر فضای اقتصادی کشور که موجب بیکاری و تداوم آن شده و راه کارهای حداقلی ممکن در استان برای بهبود شاخص بیکاری تفکیک قائل شویم.
در غیر اینصورت با تصور اینکه بیکاری بالا در ایران خاص لرستان است مرتکب اشتباه بزرگی خواهیم شد، این تلقی اشتباه تبعات منفی زیادی دارد که جای طرح آنها اینجا نیست.
**فضای نامناسب کسب و کار کشور
متاسفانه در 40 سال گذشته به دلیل التهابات سال های اول انقلاب، جنگ، تحریم، تنش دائمی با غرب، فقدان استراتژی توسعه کشور، غلبه نگاه ایدئولوژیک بر جهت گیری های اقتصادی، تمرکز و تاکید بر درون گرایی، تاکید ناخودآگاه بر سیاست شکست خورده جایگزینی واردات بجای سیاست توسعه صادرات، نبودن دیپلماسی در خدمت اقتصاد، فربه بودن اقتصاد دولتی، اتکا بیش از اندازه به نفت، صرف هزینه‌های سنگین در منازعات منطقه‌ای، نگاه منفی و بدبینی به صاحبان سرمایه از طرف جامعه و حاکمیت، منازعات افراطی سیاسی، قانون گذاری ناکارآمد موجب شکل گیری اقتصادی ضعیف، ناکارآمد، شکننده، رانتی، فساد برانگیز و معیشتی با ویژگی تورم و بیکاری دو رقمی، رشد اقتصادی کم و بعضاً منفی، بهره وری پایین، کسر بودجه دائمی، کم ارزش شدن پول ملی، فرار فزاینده سرمایه به خارج و قاچاق گسترده کالا شده است.
در حال حاضر اقتصاد ایران به نسبت ظرفیت و کشش بالقوه اقتصادی خود از مزایای سرمایه گذاری خارجی، نظام مالی بین الملل، بازارهای صادراتی کالا و خدمات، توریسیم، ترانزیت (کالا، مسافر، نفت و گاز)، سرمایه گذاری ایرانیان خارج از کشور، همکاری‌های بین المللی و غیره تقریباً محروم است.
با وجود استمرار شرایطی که موجب بوجود آمدن وضعیت فعلی شده متاسفانه هیچ چشم انداز امید بخشی برای خروج از وضعیت نامناسب موجود دیده نمی‌شود.
بنابراین قبل از اینکه بیکاری بالای استان ناشی از ضعف مدیریت استان باشد متأثر از فضای بسیار نامناسب کسب و کار حاکم بر کشور است، حال ممکن است ضعف و سوء مدیریت در استان این وضعیت را تشدید کند.
**راهکارهای استانی
مشکلات عدیده‌ای در سطح کلان کشور وجود دارد که تبعات بخشی از آن مشکلات بیکاری بالای استان‌های محرومی مثل لرستان است، اما این بدان معنا نیست که امکان بهبودی هر چند کم بدست مسئولان و مردم لرستان برای کاهش بیکاری در استان فراهم نباشد. **راهکارهای ممکن و دسترس
متاسفانه در سال های گذشته دولت (نظام) بی آنکه به تبعات بعدی این سیاست توجه داشته باشد، خود را متولی همه امور مردم کرده و کمتر مساله و مشکلی وجود دارد که مردم انتظار حل آن را از دولت نداشته باشند.
وقت آن رسیده با ظرافت و تدبیر این سیاست غیر عاقلانه، پر هزینه و ناکارآمد معکوس شود. یعنی دخالت دادن مردم در همه اموری که حضورشان برای تکمیل حضور دولت لازم است و واگذاری 100درصدی اموری به مردم که اصلا نیازی به حضور دولت در آنها نیست.
مثلاا چرا باید حفاظت از محیط زیست و جنگلها فقط بر عهده دولت باشد؟ و یا چرا شهرداری باید هتل داری کند؟
بروکراسی حاکم بر نظام اداری ایران به هیچ تسهیل کننده کسب و کار نیست، به شخصه اعتقاد دارم و در عمل تجربه کرده‌ام چنانچه در هر استانی کمی از بروکراسی اداری کاسته شود و بتوان پروسه خسته کننده و طولانی شروع تا راه اندازی یک کسب و کار را کمی راحت‌تر و کوتاه تر کرد جاذبه زیادی برای جذب سرمایه گذار از دیگر نقاط کشور ایجاد می‌شود.
استاندار محترم می‌توانند به عنوان نماینده عالی دولت در استان با هماهنگ کردن دستگاه‌های ذیربط این اقدام بی هزینه ولی مهم را انجام دهند.
یک اصطلاح اشتباه بین مردم و مسئولان باب شده و آن "مشاغل کاذب" است، این نامگذاری هیچ مبنای علمی ندارد، هر شغلی که قانونی، شرعی و عرفی باشد اعم از مشاغل پایدار و غیر آن شغل محسوب می‌شود و نباید با دیده حقارت به آنها نگربست.
مثلا اگر کسی در مکانی بدون مزاحمت برای دیگران دستفروشی می‌کند نباید مانع کار او شد، در زمانی که امکان ایجاد شغل پایدار و با در آمد مناسب برای همه وجود ندارد، ایجاد مزاحمت برای فعالیت این نوع مشاغل منطقی نیست، به هر حال در وضعیت فعلی " کاچی از هیچی بهتر است " است.
تمرکز شدید بر تکمیل طرح‌های نیمه تمام، راه اندازی واحدهای تعطیل و بالا بردن بردن ظرفیت واحدهای تولیدی در حال بهره برداری در کوتاه مدت می‌تواند موجب جهش در کاهش نرخ بیکاری شود.
پس از انقلاب از تشکیل تعاونی‌های سازمان گسترش (که بعداً به وزارت تعاون تبدیل شد) گرفته تا به امروز انواع و اقسام طرح‌ها با منابع مالی دولتی و بانک‌ها در قالب وام نسبتاً کوچک به بیکاران برای شاغل شدن واگذار شده است.
تقریباً بجز در مواردی استثنائی که منجر به ایجاد تعداد معدودی شغل شده کلا موجب پرت منابع گردیده‌اند، بعلاوه باز پرداخت وام‌ها هم خود به معضلی لاینحل تبدیل شده است.
اتخاذ مجدد این سیاست به کرات شکست خورده که ظاهری فریبنده دارد ولی به دلیل اجرای سهل و آسان آن همواره دم دستی‌ترین روش برای کاهش بیکاری توسط مدیران است بجز پرت منابع نتیجه دیگری ندارد.
بنابراین توصیه می‌شود مسئولان استان مجددا دنبال این راه کار شکست خورده نروند.
طبیعت گردی در قالب تورهای گردشگری در سال های اخیر در ایران رشد زیادی داشته، طبیعت نسبتا بکر و زیبای لرستان مزیت مهمی برای توسعه مشاغل در صنعت گردشگری است.
ایجاد بعضی زیر ساخت ‌های کم هزینه در این صنعت بازده بالائی در ایجاد مشاغل مرتبط با گردشگری خواهد داشت.
در سال های اخیر استفاده از گیاه هان داروئی در دنیا به شدت گسترش یافته، در کشورهای پیشرفته به ازای هر چهار پنج داروخانه شیمیائی یک داروخانه گیاهی وجود دارد.
دشت‌ ها و کوه های لرستان رستنگاه ده‌ها نوع گیاه داروئی و بعضاً کمیاب است، مراقبت، نگهداری، بهره برداری و تولید گیاهان مزیتی عالی برای ایجاد مشاغل زیادی در این رشته است.
تکمیل و تسهیل زنجیره تولید بین صنایع کوچک، متوسط و بزرگ سیاستی جهانی برای ایجاد مشاغل پایدار و کاهش هزینه‌های تولید است.
به عنوان مثال شرکت‌ های خودرو سازی اکثر قطعات مورد نیاز برای ساخت خودرو را از شرکت‌ های کوچک و متوسط تأمین می‌کنند.
در کشورهای پیشرفته دولت‌ها به تکمیل و تسهیل این زنجیره انواع و اقسام کمک‌ها ارائه می‌کنند.
امکان بکار گیری این سیاست در صورت داشتن برنامه و اجرای درست در هر جا امکانپذیر است. لرستان دارای صنایعی است که امکان قرار گرفتن در این نوع زنجیره‌ها را دارند.
لرستان دارای بیش از 400 واحد سنگبری است،
تقریباً تمامی این واحدها یا زیر ظرفیت تولید می‌کنند یا تعطیل هستند.
چنانچه شرکت‌های تخصصی برای جمع آوری، فروش و صادرات محصولات آنها ایجاد شود بخش زیادی از مشکل نقدینگی و تولید زیر ظرفیت آنها و حتی تعطیلی واحدهای راکد را حل می‌کند.
منبع: ماهنامه جهش نو
3210/6060