بزرگنمايي:

لر آنلاین - خرم آباد- نرگس؛ دختری هشت ساله که ترس و نگرانی هایش را در پناه مادر پنهان کرده؛گاهی سرک می کشد و با لبخندی مضطرب دوباره به پناهگاه خود برمی گردد؛ زلزله های گاه و بیگاه ، خانه های سست و گلی شان را شکاف انداخته و دلهره و ترسی به جانشان افتاده است.
ترسی که حالا و با توجه به زلزله های وقت و بی وقتی که بطور بی سابقه در نقطه به نقطه کشور احساس می شود، آنها را وادار کرده تا شب های سرد و طولانی دی ماه را تا صبح در بیرون خانه سر کنند ، ترسی که نرگس را افسرده کرده و اکنون به تجویز پزشک نیاز به مصرف داروهای آرام بخش دارد.
در روستای ولدکش بخش شاهیوند لرستان، مادر نرگس در حالیکه سعی دارد تمام شکاف کنج اتاق ها، تخته های بیرون زده از لابه لای تیره های سقف اتاق و کف رطوبت زده کف 2 اتاق را نشان دهد می گوید؛ شب ها و روزها آرامش در این خانه ها نداریم، خوبی روز این است که می توانیم در بیرون خانه به سر ببریم.
زن جوان درحالیکه به دخترش نرگس که گوشه دامن مادر را محکم در دست گرفته اشاره می کند و می گوید که هفته گذشته چند بار مجبور شدم او را به کوهدشت ببرم و پزشک برایش داروی آرام بخش تجویز کرده است.
زن جوان دیگری که سه کودک خردسالش به دنبال او به راه افتاده اند نیز سعی دارند ، دیوارها و سقف تاول زده از رطوبت و نم ، خانه خود را که در واقع می توان گفت یک اتاق متوسط و یک اتاق کوچک (اتاق نشیمن و آشپزخانه) است را نشان دهد.
اتاق دیگر هم از گوشه سقف شکاف های بزرگی برداشته است که نشان می دهد چوب های سقف حالا دیگر مدت هاست بیشتر از توان خود عمر کرده اند.
کودکان خانه که بزرگترین آنها 12 ساله بنظر می رسد در سرمای اتاق به بخاری هیزمی پناه برده اند و نظاره گر غریبه هایی هستند که به تصور آنها از شهر آمده اند تا مشکلات آنها را حل کنند.
در مسیر بازگشت، مهسا دختر بچه حدودا 10 ساله ای گلایه کرد، شما که این همه راه از شهر آمده اید چرا از خانه ما دیدن نمی کنید و همین گله کفایت می کند تا رفتن به اتاق های آنها که شبیه به همه خانه های این روستاهای مورد بازدید است رفت، خانه های محقر، سست و شکاف برداشته در سقف و کنج و رطوبت دیوارها که در مشخصه سستی و ناایمنی شبیه بهم هستند.
مادر مهسا به گودی کنده شده در پایه تپه ای اشاره می کند که در نزدیکی خانه شان قرار دارد و می گوید شب هایی که زلزله می آید فرقی نمی کند کرمانشاه، ایلام یا نورآباد در استان خودمان باشد در منطقه آنها هم حس می شود و آنها از ترس شان شب ها را در این گودی کنده شده در پای تپه سر می کنند.
در گفت و گو با زنان و کودکان این مناطق می توان متوجه شد که خواسته و مطالبات شان این هست که مسئولین خانه های امن برایشان بسازند و بر همین اساس همین خواسته و مطالبه خود را بجد از همین تیمی که بقول آنها از شهر آمده باشد ، می خواهند.
اما مردان که گویا با راه و رسم بوروکراسی نهادینه شده و بیچاره اداری و سازمانی و دستورالعملی و بخش نامه ای آشنایی دارند کمی جزئی تر به مساله نگاه می کنند از جمله اینکه می گویند که وام هایی که برای ساخت منزل روستایی داده می شود خانه را به مرحله اسکلت نهایت می رساند و برای ادامه ساخت برای آنهایی که بیکار هستند چاره ساز نیست.
در واقع آنها فقیرتر از آن هستند که در تکمیل خانه آورده ای داشته باشند و از طرفی گرفتن همان وام هم برای پیدا کردن ضامن و شرایط سخت گیرانه بانک ها در گرفتن ضامن ها خود ماجرای پر پیچ و خم دیگری بر این ماجراست.
پدر یکی از همین خانه های ناایمن می گوید برای من که شغلی ندارم ، توان پیدا کردن ضامن با آن شرایط سختگیرانه وجود ندارد من آنقدر در هزینه های زندگی مانده ام که دیگر به خانه فکر نمی کنم و دختر 13 ساله ام را که میدانم هنوز بچه بود سال گذشته شوهر دادم.
شرایط روستاها و توسعه نیافتگی روستاها دقیقا آن چیزی است که باید مورد توجه قرار گیرد و توسعه روستا مجموعه ای از عوامل و مولفه ها در کنار همدیگر قرار می گیرند شامل مسکن، بهداشت، درمان، آموزش، اشتغال و ...که هر کدام را می توان مفصل و جداگانه مورد نقد و بررسی قرار داد.
**زنان و کودکان در عدم توسعه روستا آسیب پذیرترند
اما آنچه که در مجموع به عدم توسعه روستاها مربوط می شود ، زنان، دختران و کودکان هستند که آسیب پذیری بیشتری خواهند داشت بطوریکه حتی در مورد مولفه ای همچون مسکن نیز به عینه می توان اثرات مسکن ناایمن را بصورت افسردگی آن مادر و دختر و اضطراب و دویدن های مهسای 10 ساله برای بازدید از خانه شان دید.
بنا به گفته رضا آریایی مدیرکل مدیریت بحران استانداری لرستان بر اثر زمین لرزه های متعددی که بعد از زلزله 21 آبان ازگله کرمانشاه در لرستان رخ داده است بیش از 250 میلیارد ریال خسارت به استان وارد شده بطوریکه سه هزار واحد مسکونی شهری و روستایی در شهرستان های مختلف استان بر اثر زلزله دچار خسارت شده اند.
**توسعه روستایی محقق نشده است
چندی قبل نیز سید موسی خادمی استاندار لرستان در جلسه تبیین راهکارهای عملی اجرای قانون حمایت از توسعه ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی و عشایری گفت: جامعه روستایی وضع مطلوبی ندارد و یکی از دلایل آن این است که نتواسته ایم نظام های جدید را که در کشور شکل گرفت را در روستاها شکل دهیم.
استاندار لرستان اضافه کرد: باید شرایطی را فراهم کنیم که افراد در روستاها بمانند و در رشد و توسعه آن تلاش کنند و کمتر به جامعه شهری مهاجرت کنند و باید جریان سازی اقتصادی را برای اشتغالزایی در روستاها ایجاد کنیم که با پشت میز نشینی نمی توانیم این نظام را برای روستاییان تعریف کنیم.
خادمی ادامه داد: نظام های مشاوره ای در کشور نمی تواند کمکی به توسعه روستاها کند و باید زمینه ای را فراهم آوریم که تولید فکر صورت بگیرد.
وی عنوان کرد: از ظرفیت های بخشداری ها برای جذب اعتبارات برای روستاییان استفاده شود چراکه روستاییان برای دریافت تسهیلات مشکلاتی دارند که به شهرها مهاجرت و این امر باعث بروز مشکلاتی می شود.
**60 درصد مسکن روستایی لرستان مقاوم سازی شد
کامران امیری معاون بازسازی مسکن روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان لرستان در این خصوص  گفت: تاکنون تعداد 101 هزار و 174 واحد مسکن روستایی یعنی معادل 60 درصد مسکن های روستایی استان مقاوم سازی شده است.
وی با اشاره به اینکه متوسط مقاوم سازی مسکن روستایی در کشور 40 درصد است اظهار کرد: میزان مقاوم سازی مسکن های روستایی در استان لرستان 20 درصد بیشتر از میانگین کشوری است.
معاون بازسازی مسکن روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان لرستان گفت: میزان وامی که برای ساخت و مقاوم سازی مسکن روستایی پرداخت می شود به دو صورت 18 و 20 میلیونی تومان است که اولی برای واحدهایی که در زمین های خام ساخته شوند و دومی برای واحدهای کلنگی ، قدیمی و تخریبی ، پرداخت می شود.
امیری گفت:میزان وامی که برای ساخت واحدهای روستایی به کار می رود به صاحب ملک کمک می کند تا واحد تقریبا به مرحله سفت کاری برسد و خود مالک نیز باید آورده ای داشته باشد.
**قوانین سختگیرانه بانک در پرداخت تسهیلات
معاون بازسازی مسکن روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان لرستان گفت: اکنون در کل کشور شرایط و قوانین سختگیرانه تری برای پرداخت وام اعمال می شود و بسیاری از افراد روستایی امکان دسترسی به ضامن ها را ندارند.
وی یادآور شد: در لرستان 2 هزار و 900 روستا وجود دارد و در بخش هایی از استان از جمله در ززو ماهرو و بشارت الیگودرز، بخش پاپی شهرستان خرم آباد و روستاهای بخش کاکاوند دلفان به دلیل صعب العبور بودن و سخت گذر بودن امکان بردن مصالح ساختمانی و استفاده ازتسهیلات ساختمانی برای ساخت واحدهای مسکن روستایی وجود ندارد.
** حدود 16 هزار مسکن روستایی مددجویات تحت پوشش کمیته نیازمند مسکن مناسب هستند
جاسم محمدی فارسانی مدیرکل کمیته امداد امام خمینی (ره) لرستان  گفت: از 35 هزار خانوار روستایی تحت حمایت، 15 هزار و 975 خانوار نیازمند خدمات مسکن مناسب هستند.
وی افزود: پنج هزار و 379 خانوار نیز دارای مسکن غیر مقاوم و ناامن و فاقد استحکام لازم و تعداد 2 هزار و 186 خانوار ساکن در روستا فاقد هر گونه مسکن هستند.
محمدی فارسانی گفت: در سال 96 میزان اعتبارات مسکن کمیته امداد 150 میلیارد ریال بوده که در فعالیت های بهسازی و مقاوم یازی مسکن مددجویان روستایی 193 واحد احداثی و کمک به تعمیر، تکمیل و بازسازی مسکن یکهزار و 507 باب انجام شده است.
**ضرورت توجه بیشتر به زنان و کودکان روستایی در موضوع توسعه روستاها
در هر حال کارشناسان براین باورند که علاوه بر مشکلات مسکن ، برخی زنان جوان روستایی با مشکلاتی همچون ناباروری مواجه هستند که این مشکل علاوه بر مشکلات روحی و روانی که در محیط های کوچک روستایی برای آنها دارد هزینه درمانی بالایی نیز داشته و باید در مراحلی راهی شهرهای بزرگ شوند که حتی امکان اقامت یک روز هم برای آنها سخت است که این مشکلات نیز در توسعه روستاها باید در نظر گرفته شود.
مدیرکل امور روستایی استانداری لرستان در این خصوص به ایرنا گفت: تفاهم نامه ای با بنیاد برکت در خصوص زوج های نابارور انجام شده تا در حوزه روستایی کسانی که با مشکل ناباروری مواجه هستند شناسایی و با معرفی به این بنیاد ، حمایت های لازم درمانی برای آنها انجام می گیرد.
در بررسی مشکلات همه جانبه روستاها به نظر می رسد موضع زنان ، کودکان و دختران کمتر مورد توجه قرار می گیرد در صورتیکه این افراد نیز نیازمندی ها و مطالبات اولیه ای دارند که می تواند در توسعه پایدار روستاها نقش اساسی داشته باشد .